سال جهش تولید با مشارکت مردم

امروز پنج شنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ ۰۱:۱۷

 

تاریخچه اورژانس پیش بیمارستانی ایران :

گروهی سابقه تشکیل اورژانس بیمارستانی را به حادثه  فرود گاه مهر آباد  تهران مرتبط میدانند که در سال 1352 بدلیل ارتعاشات ناشی از سرو صدای موتورهای غول پیکر هواپیمای جت های سقف سالن انتظار فرو ریخت و در آن حادثه درد ناک  16 نفر کشته و 11نفر مجروح شدند و دو سال بعد در سال 1354 توسط کارشناسان امریکایی سیستم اورژانس پیش بیمارستانی Emergency Medical Services طراحی گردید که بتواند در چنین موقعیتهای برای  کمک به مصدومین و مجروحین در شرایط بحرانی فعال گردد  .

تعریف خدمات اورژانس پیش‌بیمارستانی :

به مجموعه خدمات فوریت‌های پزشکی اطلاق می‌گردد که درمان‌های اضطراری یا انتقال مصدوم در خارج از محیط بیمارستان صورت پذیرد. این سیستم در کشور ایران بنام مرکز فوریتهای پزشکی و در صنعت نفت به اورژانس صنعتی (در مراکز پزشکیاری ، آتش نشانی و طب صنعتی )شناخته می‌شود که قدمتی بالغ بر 100 سال دارد و  در حال حاضر تحت نظر واحد های سلامت کار و HSE  در سطح سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت می‌باشد.

ماموریت اورژانس های صنعتی سازمان بهداشت ودرمان :

با توجه به بالا بودن ریسک خطر حوادث در سایتهای عملیاتی صنعت نفت این سیستم درقالب اور‍ژانس پیش بیمارستانی(Emergency Medical Services) زیر مجموعه مراکز سلامت کار و متولی مدیریت سلامت در حوادث در مناطق عملیاتی صنعت نفت می باشد.

در واقع کار اورژانس پیش بیمارستانی صنعتی نفت از صحنه حادثه در سایتهای عملیاتی تا مرکز درمانی تعریف شده و بعد از رسیدن به اولین مرکز درمانی بیمار یا مصدوم خود را به آنها تحویل می دهد. که به صورت شش مرحله فعالیت می نماید :

 1-      اطلاع به مرکز پزشکیاری و یا طب صنعتی

2-      اخذ اطلاعات وضعیت بیمار و نوع حادثه

3-      اعزام آمبولانس  از مرکز طب صنعتی و یا پزشکیاری به همراه تیم مربوطه

4-      انجام اقدامات فوری و تریاژ بیماران

5-      انتقال مصدوم به داخل امبولانس و اعزام بیمار

6-      تحویل بیمار به نزدیکترین مرکز درمانی

وظیفه مراکز پزشکیاری (اورژانسهای صنعتی) :

رسیدگی به موارد فوریتهای پزشکی و ارائه خدمات به مصدومین و بیماران اور‍ژانسی در قالبMEDIVAC  می باشد.ساختار این سیستم در هر منطقه عملیاتی شامل یک مرکز فوریتهای پزشکی ( پزشکیاری )  با کارشناس پرستاری ویا تکنسین فوریتهای پزشکی  می باشد.

یک واحد امدادی اورژانس پیش بیمارستانی در مراکز طب صنعتی شامل سه جزء اصلی می باشد:

:one:پرسنل تخصصی اورژانس:   دارای مدرک دانشگاهی در رشته های مرتبط فوریتهای پزشکی ، پرستاری و بیهوشی که در قالب برنامه ها و پروتکل های تعریف شده با مشارکت مدیریت HSE در قالبMERP اقدام به تخلیه مصدومین و ارائه خدمات فوریتهای پزشکی و انتقال به مراکز بیمارستانی را در دستور کار دارند .

:two:تجهیزات تخصصی: ( وسایل ثابت سازی و انتقال بیمار- تجهیزات باز کردن و مدیریت راه هوایی – امکانات مایع درمانی -لوازم احیا قلبی ریوی وکیت های سوختگی و داروهای لازم جهت مواجهه با مصدومین شیمیایی و کیف احیاء به همراه داروهای ضروری)

:three:وسیله نقلیه : این وسیله در اکثر واحدهای امدادی خودروی آمبولانس (تایپB ) می باشد. وسیله نقلیه که بسته به محل ماموریت و نوع ماموریت متفاوت می باشد شامل اتوبوس آمبولانس bus-ambulance  بالگرد اورژانس (امداد هوایی) ، یا کشتی (امداد دریایی) میباشد.

تصمیم گیری در مورد اینکه بیمار به کدام مرکز درمانی انتقال داده شود برعهده فرمانده حادثه و یا رئیس مرکز سلامت کار میباشد.

زمانیکه بیمار به داخل آمبولانس انتقال داده شد اقدامات تکمیلی از جمله معاینه کامل و گرفتن شرح حال تکمیلی انجام می شود. در مسیر انتقال بیمار به مرکز درمانی علایم حیاتی بیمار تحت نظر بوده و در صورت نیاز ، اقدامات درمانی تکمیلی برای وی انجام می پذیرد.زمانیکه واحد امدادی به مرکز درمانی رسید بیمار را به پزشک یا مسئول اورژانس تحویل می دهد و در اینجا ماموریت این واحد امدادی به پایان می رسد.

هر سیستم EMS باید دارای یک پزشک راهنما(Medical director) باشد.این راهنما پزشکی است که از نظر قانونی مسئول تمام جنبه های بالینی و مراقبت از بیمار در سیستم است.اقدامات پزشکی پیش بیمارستانی که توسط افراد غیر پزشک ارائه می شود با اجازه این پزشک راهنما صورت می گیرد.پرسنل حاضر در واحدهای امدادی از طریق بی سیم و تلفن با پزشک راهنما در تماس هستند و دستورات لازم به آنها داده می شود. دستورات صادره از طریق پزشک به دو دسته تقسیم می شود  :

:arrow_backward:دستورات پزشکی تلفنی یا On-line medical director

:arrow_backward:دستورات پزشکی جاری یا Off-line medical director این دستورات معمولا از قبل تهیه شده و مانند پروتکل هایی در اختیار پرسنل قرار می گیرد

نقش پرستاران صنعتی:

پرستارانی کار آزموده هستند که در خط مقدم حوادث و اورژانس ها خدمت می کنند ،پرستاران صنعتی پس از معاینه بیماران و مصدومین به انجام کمک های اولیه پزشکی می پردازند و همزمان وضعیت بیمار را به اطلاع پزشک می رسانند.

کنترل علائم حیاتی، آتل بندی، مراقبت از زخم ها و اندام های آسیب دیده، گرفتن نوار قلب، مانیتورینگ قلبی، تزریقات داخل وریدی ( با هماهنگی پزشک معالج )و اقدامات ضروری دیگر نظیر  از وظایف اولیه و بسیار مهم پرستاران صنعتی می باشد.از دیگر وظایف آنها مشارکت در عملیات احیاء قلبی_ ریوی در خصوص بیماران بدحال، برقراری ارتباط با مراکز اصلی اورژانس و حضور مداوم و موثر بر بالین در محل حادثه، اورژانس درمانگاه و در کابین آمبولانس و تحویل بیمار به مراکز درمانی مجهز از وظایف اختصاصی پرستاران می باشد.

 زمانیکه واحد امدادی به محل رسید، اقدام به گرفتن شرح حال بیمار و انجام معاینه فوری می نماید. پس از معاینه در صورت نیاز اقدام به ارائه خدمات فوری شامل: باز کردن راه هوایی بیمار و اکسی‍ژن رسانی، کنترل خونریزی،ثابت سازی اندامها ، احیاء قلبی ریوی، رگ گیری و شروع مایع درمانی می نماید.

پس از انجام اقدامات فوری، شرح حال بیمار از طریق تلفن یا بی سیم به اطلاع پزشک رسانده شده و پزشک درخصوص نوع مراقبت و داروهای مصرفی پرسنل را راهنمایی می کند .

لیست خدماتی که معمولا توسط اورژانس های صنعتی ارائه میگردد :

هر چند با توجه با ماهیت کار در مراکز دور افتاده تیم حاضر در محل از هیچ اقدامی برای کمک به مصدومین مضایقه نمی کند و لیست خدمات تعریف شده ای وجود ندارد ولی تیم های اورژانس صنعتی با در اختیار داشتن حدود 150 دستگاه  آمبولانس مجهز و با 500 کارشناس مجرب در بخش اعظم مناطق عملیاتی صنعت نفت حضور فعال دارند خدمات تخصصی به شرح زیر را ارائه می دهند  :

  1. اورژانس های قلبی
  2. اورژانس های تنفسی
  3. اورژانس های گوارشی
  4. اورژانس های اعصاب
  5. اورژانس های شیمیایی  (مواجه باگاز H2S) 
  6. اورژانس های سوختگی
  7. اورژانس های میکروبی
  8. اورژانسهای محیطی و شغلی
  9. اورژانس های دستگاه اسکلتی